Reisverslag Uganda 2016

Vandaag is het 1 januari 2017: een mooie dag om terug te kijken naar mijn belevenissen in Uganda van de afgelopen weken.

Ik ben teruggekomen met veel nieuwe indrukken en wensen. Ik heb er een thema aan gekoppeld: Omzien naar elkaar.
Doel was vooral een bezoek aan het Batwa volk, een pygmeeën volk, wat in de bossen van Congo/Rwanda en Uganda leefde, maar door de regering gedwongen is op de kale heuvels aan de rand te gaan wonen, pal náást het bos. Bescherming van de gorilla’s, chimpansees, opzetten van toerisme en exploitatie van oerwoud waren redenen om een natuurvolk wat eeuwenlang in de bossen hun leefgebied hadden, te verdrijven.
Te bizar voor woorden om het woud aan de andere kant van de heuvel of de weg te aanschouwen. Het is verboden terrein. Het voelt als mysterieus en wreed.

Er zijn 10 groepen in deze regio waarvan ik er 4 bezocht heb. Zij leven in kleine gemeenschappen van 20 tot 60 huishoudens met gemiddeld 60 tot 200 mensen. De Batwa worden in Uganda als uitschot beschouwd en daardoor gediscrimineerd .

Een stichting AICM, onder de bezielende leiding van een anglicaanse bisschop heeft al veel voor deze 10 groepen betekend. Met hulp van fondsen vanuit deze stichting wonen de meeste families nu in een huis met lemen muren met een deur, een raam, dakplaten. Door informatieverstrekking is er een toenemend bewustzijn voor landbouw en onderwijs. Er zijn twee lagere scholen aanwezig.

Met bestuursleden van deze stichting heb ik rondom het Lake Bunyoni kunnen rondreizen en op de toppen van de heuvels de Batwa mensen bezocht. Het was indrukwekkend en geweldig.

Deze mensen hebben nauwelijks toegang tot gezondheidzorg. Schoon water is niet beschikbaar. Er zijn veel gezondheidsproblemen: ziekten als malaria, diarree, longontsteking, wonden en ondervoeding zijn dagelijks aan de orde. Doordat ze hun ‘eigen bosleven” niet meer kunnen leiden is hun eigenwaarde gedaald, zij weten zich niet geaccepteerd door anderen en wordt er veel gedronken. Alcoholisme is een groot probleem.

De gezondheidsklachten verergeren vaak doordat er geen geld is voor medische zorg.

Wat een voorraadschuur zou moeten zijn, waar normaal gesproken mais, zaden ed voor de komende periode klaar zou moeten liggen zag ik alleen planken klaar staan voor een mogelijk volgend sterfgeval. Bizar.

Wij willen helpen.

Ons doel is om te komen tot een toolkit voor zelfzorg.

Schoon water met behulp van een waterfilter, ontwikkeld door “ Friendly Water For the World” (FWFW), preventie van malaria, basismaterialen voor wondzorg. Diverse ziekten kunnen eenvoudig bestreden worden door voorlichting, gebruik van aloë vera en andere geneeskrachtige planten/bomen/kruiden (bv paypay, avocado, gember en artemisia). Uitleg over hygiëne en voeding zijn de uitgangspunten. Met deze uitleg kunnen families zelf medicinale kruiden gaan kweken waardoor zij er over kunnen beschikken. Een tweede stap is het opleiden van gezondheidswerkers die eenvoudige hulp- en adviezen geven en de toegang tot gezondheidscentra stimuleren door bestaande structuren te volgen, relaties te verbeteren.

Kort en bondig: Hun eigen mogelijkheden vergroten en daardoor eigen gezondheidssituatie verbeteren.

Dit is ons plan voor 2017 en dit wil ik graag bij iedereen aanbevelen die met mij wil omzien naar hun lot.

Tijdens mijn reis heb ik in het noorden mijn vrienden bezocht, die ik in 2012 heb leren kennen tijdens een training op een middelbare school met slachtoffers van de oorlog met het Leger van de Heer. Een warm weerzien en het mooie is dat ik vanuit mijn opleidingen uit vele bronnen kan putten. Met een groep jongeren die door middel van dans, toneel en drum voorlichting programma’s in de dorpen verzorgen, heb ik een trainingsdag met yoga en tekenen verzorgd.

Een vrouwengroep heb ik blij gemaakt met een snijmachine om papier te snijden. Papier is hun materiaal om kralen te maken waarmee zij kettingen en armbandjes maken, die zij verkopen aan toeristen. Geld wat ze hiermee inzamelen is om schoolgeld en medicijnen te kunnen betalen.

In Kampala heb ik een project voor straatkinderen bezocht: Heart vision, waar Lenneke Meulenkamp met haar Ugandese partner Bonnie en hun dochter zich hartverwarmend inzetten voor straatkinderen en hen een nieuwe levenskans bieden. Zij onderzoeken of kinderen terug kunnen naar eigen dorp en familie. Als dit niet het geval is ondersteunen zij in het opbouwen van een nieuw leven met onderwijs, aandacht en liefde. Ik heb er het verhaal van Buffalo-brother gelezen en getekend. Het was een bijzondere en hartverwarmende ervaring.

En zo kan ik met mijn mogelijkheden overal mijn stoepwerk verrichten. Hier een ondersteuning voor bezoek aan een gezondheidscentrum, adviseren over medicatie. Daar een yoga sessie, lichaamsoefeningen, een verhaal vertellen, waarover wordt getekend en een goed gesprek.

Aandacht vanuit het hoofd, hart en handen.

Als u mij wilt steunen met het project voor de Batwa mensen, zou ik dat geweldig vinden.

Uw gift kan worden overgemaakt op de rekening van Stichting Bondeko, Amersfoort, NL02INGB0005467583 o.v.v. KICK Batwa.

Ik wens u van harte fijne feestdagen toe en alle goeds in 2017.

Omzien naar elkaar, dat is vrede

José van Baarsen-Vreeburg

Met een harte groet van Jos

Lees en download A5 flyer GEEF DE BATWA HUN ZELFSTANDIGHEID EN REGIE TERUG!